In de trainingen horen wij geregeld van deelnemers dat zij het moment waarop zij in het water zijn, associëren met mindfulness. Deelnemers noemen dit vaak een meditatieve ervaring omdat zij dankzij het koude water meer aanwezig zijn in het hier en nu. Binnen het Centrum voor Koudetraining houden we ons zowel bezig met de beoefening van koudetraining als mindfulness. In deze blog gaan we dieper in op de overeenkomsten en lichten we toe waarom koudetraining en mindfulness elkaar goed aanvullen.
Koudetraining en mindfulness, overeenkomsten en verschillen
Koudetraining heeft als doel lichaam en geest te ontspannen in koud water of onder de koude douche, om daardoor de gezondheid te versterken. Bij mindfulness is het doel om bewustzijn en aandacht te ontwikkelen voor het huidige moment, wat uiteindelijk ook het gevolg kan hebben dat er meer rust en ontspanning kan worden ervaren. Binnen zowel koudetraining als mindfulness leer je de aandacht te richten op het hier en nu.
Binnen mindfulness is het doorbreken van automatische gedachtepatronen een belangrijk onderdeel: uit de automatische piloot stappen. Hierdoor kan je meer zelfbewuste keuzes gaan maken. Mindfulness gaat ook over om leren gaan met verlangens (ik wil iets), onrust (ik wil iets anders), twijfel (wil ik dit wel?), en je eigen reactiviteit hierop onderzoeken. Met koudetraining versterk je je focus. Je stemt je af op gedachten die jou kracht, energie en vertrouwen geven. Gedachten als 'ik kan dit niet' worden vervangen door gedachten als 'ik kan het', 'ik vertrouw op mijn kracht' of 'ik adem en ontspan'. Zowel koudetraining als mindfulness vergroten het bewustzijn dat gedachten komen en gaan. Je hoeft je er niet mee te identificeren, je bent niet je gedachten, je hebt ze.
De ademhaling als ankerpunt bij koudetraining en mindfulness Zowel binnen koudetraining als mindfulness wordt de adem als ankerpunt ingezet. Bij mindfulness wordt de ademhaling vaak gebruikt als meditatieobject, waardoor je door de aandacht te richten op de ademhaling, opmerkzaamheid kan ontwikkelen. Je aandacht dwaalt bijvoorbeeld regelmatig af naar gedachten, je merkt dat op en brengt de aandacht weer terug naar de adem. Op deze manier kan de ademhaling gebruikt worden om in een staat van opmerkzaamheid te komen, de automatische piloot te doorbreken en van doe-modus naar de zijn-modus te schakelen. Om vanuit een staat van doen, actie en actief denken over te gaan naar een staat van bewustzijn, aanwezigheid en observatie. Dit betekent dat je je niet langer laat meeslepen door automatische patronen van denken, voelen en handelen, maar dat je meer aandacht besteedt aan het moment en aan jezelf. De aandacht op de ademhaling richten heeft doorgaans ook een kalmerend effect op de ademhaling.
Anders dan bij mindfulness is de ademhaling bij koudetraining een instrument om doelgericht en actief in te zetten en zelfs te beïnvloeden. Bij koudetraining helpt focus op de ademhaling om je lichaam te beheersen op het moment dat je in het koude water gaat. Je krijgt namelijk een instinctieve reactie, de zogenaamde 'cold shock response', waardoor je sneller en oppervlakkig gaat ademen, wat kan leiden tot een staat van onrust. Door in het koude water rustig in en uit te ademen breng je het lichaam in een staat van ontspanning, je geeft jouw lichaam het signaal dat het veilig is. Deze ervaring kent overeenkomsten met wat binnen mindfulness het schakelen van doe-modus naar zijn-modus wordt genoemd. Wanneer je de ademhaling weet te beheersen en rustig in- en uitademt worden de daaropvolgende minuten in het koude water veel meer ontspannen en kan je er zelfs van genieten. Deelnemers geven aan veel meer bewust te zijn van het huidige moment.
Koudetraining en mindfulness beide goed voor de mentale gezondheid
Er zijn verschillende wetenschappelijke onderzoeken waaruit blijkt dat koudetraining kan bijdragen aan het verbeteren van de mentale gezondheid. Dit kan worden verklaard door de mogelijke effecten van koude op het lichaam, zoals het verhogen van de concentratie van endorfines en andere 'feel-good' neurotransmitters. Van mindfulness weten we al langer dat het bewezen bijdraagt aan het verminderen van angst- en depressieve symptomen. Persoonlijk heb ik het versterkende effect van de combinatie van de beide praktijken ook ervaren in mijn dagelijkse leven. Voor mij waren angstklachten de aanleiding om mij zes jaar geleden meer te gaan richten op lichaamsgerichte technieken. De beoefening van zowel koudetraining als mindfulness heeft daarin voor mij tot een enorme vooruitgang geleid met het resultaat dat ik vandaag de dag veel minder angst ervaar. Het gecombineerd beoefenen van koudetraining en mindfulness Koudetraining en mindfulness hebben beiden hun unieke toegevoegde waarde voor ons dagelijks leven. En ze dragen beiden op hun eigen manier bij aan het creëren van een gezonde leefstijl en een positieve mindset. Koudetraining en mindfulness zijn daarom een mooie aanvulling op elkaar. Het is niet voor niets dat meerdere deelnemers het koud afdouchen, ademtechnieken en meditatie thuis combineren. Vanuit het Centrum voor Koudetraining combineren wij koudetraining met aspecten van mindfulness in onze trainingen en workshops. Wij verzorgen naast de koudetraining voor particulieren voor Incompany klanten ook de MBSR mindfulness training en een speciale training in ademtechnieken. Tot slot. In deze blog hebben wij een tipje van de sluier opgelicht over waarom koudetraining en mindfulnes goed zijn te combineren en elkaar aanvullen. Uiteindelijk is er maar één manier om daar zelf achter te komen, dat is door het te gaan ervaren. Laat je het ons weten?
Bronvermelding: - https://www.ggznieuws.nl/mindfulness-werkt-echt-bij-angst-en-depressie/ -https://www.sciencefocus.com/the-human-body/cold-water-swimming-why-an-icy-dip-is-good-for-your-mental-and-physical-health/ - Khoury, B., Lecomte, T., Fortin, G., Masse, M., Therien, P., Bouchard, V., Chapleau, M.A., Paquin, K., & Hofmann, S.G. (2013). Mindfulness-based therapy: A comprehensive meta-analysis. Clinical Psychology Review, 33(6), 763-771. doi: 10.1016/j.cpr.2013.05.005. - Hofmann, S. G., Sawyer, A. T., Witt, A. A., & Oh, D. (2010). The effect of mindfulness-based therapy on anxiety and depression: A meta-analytic review. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 78(2), 169-183. doi: 10.1037/a0018555. - Goldin, P. R., & Gross, J. J. (2010). Effects of mindfulness-based stress reduction (MBSR) on emotion regulation in social anxiety disorder. Emotion, 10(1), 83-91. doi: 10.1037/a0018441.
--- Lees je goed in wanneer je zelfstandig begint met koudetraining. Bekijk de contra-indicaties bij de 'veelgestelde vragen' op de programma-webpagina. Als je buiten gaat winterzwemmen, is het belangrijk om altijd samen met iemand anders te gaan. Bouw het rustig op en ga niet te lang. De trainers van het Centrum voor Koudetraining zwemmen meestal niet langer dan 1 tot 1,5 minuut. Dagelijks koud afdouchen doen wij meestal niet langer dan 30 seconden. Wij raden iedereen aan om een training te volgen voordat je begint met koudetraining; bekijk de data op onze website.