top of page
Writer's pictureVincent Feith

Hoe komt het dat jij je energiek en vrolijk voelt na de koude douche of het winterzwemmen?

Koudetraining is een geweldige manier om meer energie te krijgen. De koude temperatuur van

het water geeft je een flinke boost. In onze trainingen krijgen wij vaak te horen dat deelnemers een energiek en positief gevoel ervaren door in de ochtend koud af te douchen en of nadat ze een plons in het koude water hebben genomen. Dit wordt vaak ervaren als: 'het aanzetten van het lichaam'. In dit artikel bespreken we hoe dit precies werkt.


De cold shock response als gezonde vorm van stress

Bij koudetraining spreken we van een 'cold shock response', dit wordt ook wel geduid als kortstondige gezonde stress. Dit kom doordat het lichaam tijdens het zwemmen in koud water of het staan onder de koude douche een korte stressreactie ervaart die het immuunsysteem stimuleert. Hierdoor wordt de afgifte van de hormonen adrenaline en noradrenaline door het bijniermerg gestimuleerd. Dit geeft een gevoel van verhoogde mentale en fysieke alertheid. Een ander effect is dat je hartslag en de ademhaling verhoogt en je bloeddruk toeneemt. Hierdoor gaat je bloed sneller stromen en stroomt er meer bloed naar de spieren, wat hen meer zuurstof en voedingsstoffen geeft. Al deze effecten samen geven je een heel energiek en stimulerend gevoel tijdens en na afloop van het koude douchen of het winterzwemmen.

Dagelijks 30 seconden koud afdouchen als gezondheidsboost Uit een onderzoek van het UMC Amsterdam naar 3000 deelnemers die koud afdouchen blijkt dat de gezondheidsvoordelen intreden wanneer je dagelijks 30 seconden onder de koude douche staat. Met afdouchen bedoelen we dat je warm begint en koud eindigt. In het onderzoek had de groep die 30 seconden koud afdoucht evenveel gezondheidsvoordelen als de groepen die 1 minuut of 1,5 minuut koud afdouchen. De belangrijkste uitkomst was dat de koude afdouchers tot 29% minder ziekteverzuim rapporteren. Bij deelnemers die ook regelmatige sporten was het percentage zelfs 35%. Er waren ook veel deelnemers die rapporteerden dat ze zich energieker voelden. Koude douchen werkt verslavend door 'feel-good' hormonen

Je hoort regelmatig wanneer mensen beginnen met koud douchen of winterzwemmen dat ze hier snel een gezonde gewoonte van maken. Dit komt o.a. omdat koud water een 'verslavende' uitwerking heeft doordat het de aanmaak van endorfines en andere 'feel-good' hormonen stimuleert, die je achteraf een fijn gevoel geven. Na een paar dagen tot weken weet bijna iedereen dit effect goed bij zichzelf op te merken. Je lichaam anticipeert dan al op de beloning van de koude douche. Met die beloning in het vooruitzicht wordt het een stuk makkelijker om de douchekraan van warm naar koud te draaien. Dat is de reden dat veel mensen ermee door blijven gaan. Daarom zeggen wij ook wel dat de koude douche de gezondste verslaving is waar jij jezelf aan bloot kan stellen. Warme douche helpt je om in slaap te vallen De warme douche maakt ten opzichte van de activerende koude douche juist slaperig. Een warme douche verhoogt namelijk je lichaamstemperatuur, wat de natuurlijke aanmaak van melatonine kan stimuleren en ons helpt om te ontspannen en beter in slaap te vallen. Een warme douche voor het slapen gaan is behulpzaam om de slaap extra te stimuleren.


Dus kan je je voorstellen wat er gebeurt als je in de ochtend de warme douche omruilt voor de koude? In plaats van een sloom, suf en slaperig effect word je energiek, geluksstofjes worden aangemaakt en je lichaam krijgt ook nog eens een gezonde boost. De meeste deelnemers aan onze trainingen kiezen er uiteindelijk voor om dagelijks 30 seconden koud af te douchen. Zij beginnen dus warm en eindigen koud om het lichaam te activeren en 'aan' te zetten. Hiermee worden de slaperige effecten van de warme douche gecompenseerd zodat ze vrolijk en geactiveerd onder de douche vandaan stappen.

Bronvermelding: - The Effect of Cold Showering on Health and Work: A Randomized Controlled Trial, Geert A. Buijze,: 2016, PLOS One, 11(9): e0161749. - Pirkko Huttunen, Leena Kokko & Virpi Ylijukuri (2004) Winter swimming improves general well-being, International Journal of Circumpolar Health, 63:2, 140-144, DOI: 10.3402/ijch.v63i2.17700


--- Lees je goed in wanneer je zelfstandig begint met koudetraining. Bekijk de contra-indicaties bij de 'veelgestelde vragen' op de programma-webpagina. Als je buiten gaat winterzwemmen, is het belangrijk om altijd samen met iemand anders te gaan. Bouw het rustig op en ga niet te lang. De trainers van het Centrum voor Koudetraining zwemmen meestal niet langer dan 1 tot 1,5 minuut. Dagelijks koud afdouchen doen wij meestal niet langer dan 30 seconden. Wij raden iedereen aan om een training te volgen voordat je begint met koudetraining; bekijk de data op onze website.

Comments


bottom of page