Hoe komt het dat jij je energiek en vrolijk voelt na de koude douche?

Koudetraining is een geweldige manier om meer energie te krijgen. De koude temperatuur van het water kan niet alleen je lichaam helpen om zich te verfrissen, het helpt ook om je energieker te maken. In onze trainingen krijgen wij vaak te horen dat deelnemers meer energie ervaren door in de ochtend koud af te douchen. Dit wordt vaak ervaren als: 'het aanzetten van het lichaam'. In dit artikel bespreken we de wetenschap achter koud douchen en leggen we uit waarom het je meer energie geeft en een fijn gevoel.

Koude douchen werkt verslavend door 'feel-good' hormonen

De koude douche heeft een 'verslavende' uitwerking omdat het de aanmaak van endorfines en andere 'feel-good' hormonen stimuleert, die je achteraf een fijn gevoel geven. Na een paar dagen tot weken weet bijna iedereen dit effect goed bij zichzelf op te merken. Je lichaam anticipeert dan al op de beloning van de koude douche. Met die beloning in het vooruitzicht wordt het een stuk makkelijker om de douchekraan van warm naar koud te draaien. Dat is de reden dat veel mensen ermee door blijven gaan. Daarom zeggen wij ook wel dat de koude douche de gezondste verslaving is waar jij jezelf aan bloot kan stellen.

De cold shock response als gezonde vorm van stress

Bij koudetraining spreken we van een 'cold shock response', dit wordt ook wel geduid als kortstondige gezonde stress. Dit kom doordat het lichaam tijdens het zwemmen in koud water of het staan onder de koude douche een korte stressreactie ervaart die het immuunsysteem stimuleert. Hierdoor wordt de afgifte van de hormonen adrenaline en noradrenaline door het bijniermerg gestimuleerd. Dit geeft een gevoel van verhoogde mentale en fysieke alertheid. Een ander effect is dat kortstondig je hartslag verhoogt, de ademhaling verhoogt en je bloeddruk toeneemt. Hierdoor gaat je bloed sneller stromen en stroomt er meer bloed naar de spieren, wat hen meer zuurstof en voedingsstoffen geeft. Al deze effecten samen geven je een heel energiek en stimulerend gevoel tijdens en na afloop van het koude douchen.

Dagelijks 30 seconden koud afdouchen als gezondheidsboost Uit een onderzoek van het UMC Amsterdam naar 3000 deelnemers die koud afdouchen bleek dat de gezondheidsvoordelen intreden wanneer je dagelijks 30 seconden onder de koude douche staat. Met afdouchen bedoelen we dat je warm begint en koud eindigt. In het onderzoek had de groep die 30 seconden koud afdoucht evenveel gezondheidsvoordelen als de groepen die 1 minuut of 1,5 minuut koud afdouchen. De belangrijkste uitkomst was dat de koude afdouchers tot 29% minder ziekteverzuim rapporteren. Veel deelnemers voelden zich ook energieker. Warme douche helpt je om in slaap te vallen De warme douche maakt ten opzichte van de activerende koude douche juist slaperig. Een warme douche verhoogt namelijk je lichaamstemperatuur, wat de natuurlijke aanmaak van melatonine kan stimuleren en ons helpt om te ontspannen en beter in slaap te vallen. Een warme douche voor het slapen gaan is behulpzaam om de slaap extra te stimuleren.

Dus kan je je voorstellen wat er gebeurt als je in de ochtend de warme douche omruilt voor de koude? In plaats van een sloom, suf en slaperig effect word je energiek, geluksstofjes worden aangemaakt en je lichaam krijgt ook nog eens een gezonde boost. De meeste deelnemers aan onze trainingen kiezen er uiteindelijk voor om dagelijks 30 seconden tot 1 minuut koud af te douchen. Zij beginnen dus warm en eindigen koud om het lichaam te activeren en 'aan' te zetten. Hiermee worden de slaperige effecten van de warme douche gecompenseerd zodat ze vrolijk en fris en onder de douche vandaan stappen.

Bronvermelding: - The Effect of Cold Showering on Health and Work: A Randomized Controlled Trial, Geert A. Buijze,: 2016, PLOS One, 11(9): e0161749. - Pirkko Huttunen, Leena Kokko & Virpi Ylijukuri (2004) Winter swimming improves general well-being, International Journal of Circumpolar Health, 63:2, 140-144, DOI: 10.3402/ijch.v63i2.17700